Pomoc Społeczna
1.Kryteria pomocy:
- Komu przysługuje
- Kryterium dochodowe i ustalanie dochodu
Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczawnicy realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (Dz. U. z 2020r. poz. 1876 ze zm.).
Celem pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest również zapobieganie tym sytuacjom, poprzez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób oraz integracji ze środowiskiem.
Prawo do Świadczeń z Pomocy Społecznej przysługuje:
osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium RP,
cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium RP posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w RP
obywatelom państw członkowskich UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium RP, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.
Pomocy Społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
- ubóstwa,
- sieroctwa,
- bezdomności,
- bezrobocia,
- niepełnosprawności,
- długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- przemocy w rodzinie,
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
- braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze,
- trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
- alkoholizmu lub narkomanii,
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Kryterium dochodowe i ustalanie dochodu:
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom w przypadku występowania jednej z poniższych okoliczności, a których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701 zł, zwanej "kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej",
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528 zł, zwanej "kryterium dochodowym na osobę w rodzinie",
- rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej "kryterium dochodowym rodziny" (np. 4 osoby w rodzinie x 528 zł = 2112 zł).
Przy ustalaniu dochodu należy podsumować przychody z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, czyli np. ubiegając się o pomoc w marcu trzeba przedstawić dochód z lutego (np.: zarobki, emerytury, renty i zasiłek dla bezrobotnych). Muszą to być dochody netto, czyli bez podatku oraz składek na ubezpieczenia.
Do dochodu nie wlicza się również:
- alimentów świadczonych na rzecz innych osób,
- jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego oraz świadczeń w naturze,
- świadczeń przysługujących osobie bezrobotnej z tyt. wykonywania prac społecznie użytecznych.
Ustawa określa, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 308 zł.
2. Formy pomocy:
Formy pomocy
Postępowanie w sprawie świadczeń
Odwołania
Zasiłki -komu przysługują
Warunki, które muszą spełniać osoby ubiegające się o zasiłki:
Pierwszy podstawowy dla wszystkich zasiłków – trudna sytuacja życiowa.
Osoba lub rodzina ubiegająca się o pomoc musi znajdować się w trudnej sytuacji życiowej związanej w szczególności z: ubóstwem, sieroctwem, bezdomnością, bezrobociem, niepełnosprawnością, długotrwałą chorobą, problemami w rodzinach wielodzietnych, klęską żywiołową lub ekologiczną.
Drugi warunek – trudna sytuacja finansowa.
Miesięczny dochód osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc nie może być większy od kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej.
Należy pamiętać o tym, że oba wymienione warunki muszą być spełnione jednocześnie.
Zasiłek stały
pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Całkowita niezdolność do pracy oznacza:
całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji),
albo
zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub
znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).
Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która ukończyła 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna).
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł
w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.
Kryterium |
Miesięczny |
|
|
1. |
osoba samotna |
701 zł |
zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł |
Razem: |
485,16 zł |
215,84 zł |
|
Kwota wyliczonego zasiłku stałego wynosi 516,58 zł (tj. 701 zł – 215,84 zł) |
Zasiłek okresowy
przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości rożnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie,
- w przypadku rodziny - do wysokości rożnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
Wprowadzono też dodatkową zasadę ustalającą minimalną kwotę zasiłku jako określony procent różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem osoby w rodzinie. Procent ten wynosi:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej 50% różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,
- w przypadku rodziny - 50% różnicy między kryterium dochodowym a dochodem rodziny.
Kryterium dochodowe |
Miesięczny |
|
|
pierwsza osoba |
pracujący mąż ½ etatu |
528 zł |
420 zł |
druga osoba |
bezrobotna żona bez prawa do zasiłku |
528 zł |
0 zł |
trzecia osoba |
dziecko 4-letnie zasiłek rodzinny |
528 zł |
89 zł |
Razem: |
1 584 zł |
509 zł |
|
Różnica wynosi 1584 zł – 509 zł = 1075 zł. Przyznany zasiłek okresowy nie może być niższy niż 50% wyliczonej różnicy – tj. 1075 zł x 50% = 537,50 zł |
Zasiłek celowy
przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, np.:
zasiłek ten może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu,
zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Osobom bezdomnym i innym osobom nie mającym dochodu oraz możliwości dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
Zasiłek celowy specjalny: może być przyznany w szczególnie uzasadnionych okolicznościach przy przekroczonym kryterium dochodowym, w szczególności na pokrycie części lub całości leczenia.
Zasiłek celowy na żywność - posiłek "Pomoc Państwa w zakresie dożywiania", udzielony może być:
osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 150% z kwoty 701 zł,
osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 150% z kwoty 528 zł.
Korzystanie z pomocy w formie dożywiania dzieci i młodzieży szkolnej.
Kryterium dochodowe do tej formy pomocy nie może przekraczać 150% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie - tj. kwoty 792 zł.
Zasiłek pogrzebowy
jest świadczeniem ZUS przewidzianym w dziale V ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. Nr 153, poz. 1270). Zgodnie z art. 77 wymienionej ustawy zasiłek przysługuje w razie śmierci:
- ubezpieczonego,
- osoby pobierającej emeryturę lub rentę,
- osoby spełniającej warunki do uzyskania emerytury lub renty, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do jednego z tych świadczeń,
- członka rodziny ubezpieczonego, emeryta lub rencisty.
Zgodnie z art. 67 w/w ustawy, członkami rodziny, którzy mają prawo do zasiłku pogrzebowego są:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, przysposobione
- przyjęte na utrzymanie oraz wychowanie, przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyjątkiem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka
- małżonek (wdowa i wdowiec)
- rodzice ( również ojczym i macocha oraz osoby przysposabiające)
Zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego. Przysługuje także osobie, która pokryła koszty pogrzebu.
Od 1 marca 2011 roku wysokość zasiłku wynosi 4 000 zł brutto. Osoba ubiegająca się o wypłatę zasiłku pogrzebowego, powinna zgłosić się do właściwej jednostki ZUS.
Prawo do zasiłku wygasa, jeśli osoba zainteresowana nie zgłosi wniosku o jego przyznanie w terminie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje lub w ciągu 12 miesięcy od dnia pogrzebu w przypadku późniejszego odnalezienia zwłok.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej zajmuje się sprawieniem pogrzebu jedynie w przypadku, gdy nikt nie zobowiąże się do pochowania zmarłego.
Tylko w wyjątkowych sytuacjach jest możliwość uzyskania pomocy w formie zasiłku celowego, na koszty sprawienia pogrzebu, na podstawie ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2020 poz. 1876 ).
Postępowanie w sprawie świadczeń z pomocy społecznej
Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgoda osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Pomoc społeczna może być udzielana z urzędu. Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego.
Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin, wydania opinii w celu ustanowienia rodziny zastępczej w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawie ustanowienia rodziny zastępczej, przyznania pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka, dokonywania oceny sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki oraz skierowania dziecka do placówki opiekuńczo-wychowawczej.
Pracownik socjalny przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.
Ponadto może zostać sporządzony kontrakt socjalny w celu określenia sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej.
W przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie pracownik socjalny wypełnia formularz "Pomoc Społeczna - Niebieska Karta".
Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej.
Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi od osoby lub rodziny korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej, niezależnie od dochodu rodziny. Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.
Zgodnie z art. 127 § 1 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508) jeżeli osoba nie jest zadowolona z wydanej decyzji, może złożyć odwołanie. Odwołanie od decyzji Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, działającego na podstawie Wójta Gminy Szaflary, składa się w ciągu 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie do:
Samorządowego Kolegium Odwoławczego
w Nowym Sączu
ul. Gorzkowska 33
33 – 300 Nowy Sącz
Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Organizacja domu pomocy społecznej, zakres i poziom usług świadczonych przez dom uwzględnia w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności. Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:
- osób w podeszłym wieku,
- osób przewlekle somatycznie chorych,
- osób przewlekle psychicznie chorych,
- dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
- dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
- osób niepełnosprawnych fizycznie.
- Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Osobę kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej.
Opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania, ustalanego na podstawie wydatków za miesiące z roku poprzedniego. Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
- mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu,
- małżonek, zstępni przed wstępnymi (kierownik ustala w drodze umowy z w/w osobami wysokość wnoszonej przez nich opłaty):
a) w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium,
b) w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie,
gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez osoby, o których mowa w w/w punktach.
Zwolnienia od opłat za pobyt w DPS
Osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeżeli:
- wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce,
- występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych,
- małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia,
- osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.
Najbliższym DPS znajdującym się w okolicach Szczawnicy jest DPS w Zaskalu gm. Szaflary, opiekę sprawuje się tam nad kobietami niepełnosprawnymi intelektualnie. Jeżeli u zainteresowanego występują inne okoliczności w/w tut. Ośrodek kieruje osobę do odpowiedniego DPS w RP. W przypadku braku miejsc wpisuje się zainteresowanego na listę oczekujących. Odpłatność za pobyt w DPS Zaskalu została w 2017 roku ustalona na kwotę 2990,00 zł.