Wsparcie rodziny

Praca z Rodziną i gminne programy wspierające rodzinę

Pierwszym zadaniem jakie ustawodawca nałożył na organy administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego jest pomoc rodzinie znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej. W celu udzielenia specjalistycznej, ukierunkowanej na potrzeby indywidualnej rodziny pomocy, działania instytucji zostały ustawowo podzielone na te, które dotyczą ogólnie pojętej pracy z rodziną mającą trudności w samodzielnym zaspokajaniu podstawowych potrzeb oraz na te związane sensu stricte z opieką i wychowaniem dziecka.
Zadania dotyczące ogólnie pojętej pracy z rodziną organizowane są przez gminę lub podmiot, któremu gmina zleciła organizację tego zadania. W zależności od potrzeb mogą być one realizowane w formie:

• konsultacji i poradnictwa specjalistycznego,
• terapii i mediacji,
• usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych,
• pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego,
• organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej „grupami wsparcia” lub „grupami samopomocowymi”.

Do zadań własnych gminy w zakresie wspierania rodziny naturalnej należą zgodnie z ustawą:

• opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny,
• tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
• tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:

-zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,

-organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,

-prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci;

• finansowanie:

-kosztów szkoleń dla rodzin wspierających,

-podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,

-kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspierające.

• współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo – terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
• sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej,
• prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy,
• przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o zaległości.

Rządowe programy wspierania rodziny gmina realizuje w ramach zadań zleconych zgodnie z wytycznymi przekazanymi przez wojewodę.
Obligatoryjna pomoc rodzinie podejmowana jest w sytuacji czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną. Ma ona na celu eliminację lub znaczną minimalizację przyczyn, które doprowadziły do odebrania małoletniego. Dążeniem instytucji pomocowych jest w tym przypadku przygotowanie rodziny do ponownego przyjęcia dziecka. W związku z tym praca prowadzona jest w kierunku wyjścia z patologii, poprawy warunków egzystencjalnych oraz nabycia umiejętności opiekuńczo - wychowawczych.
Ponadto działania pomocowe podejmowane są w każdej sytuacji, gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informację o rodzinie mającej trudności w wypełnianiu swoich funkcji opiekuńczo - wychowawczych. W każdym takim przypadku zleca się pracownikowi socjalnemu przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który pozwoli ustalić faktyczną sytuację danej rodziny oraz dobrać dla niej najbardziej optymalną formę pomocy. Zgodnie z art. 10 ust.2 ustawy po dokonaniu analizy sytuacji rodziny, pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy wnioskuje do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny. Jest to nowa powołana przez niniejszą ustawę instytucja, której zadaniem jest udzielanie pomocy i wsparcia niewydolnym rodzinom.